2755410
Πώς αντιλαμβανόμαστε το θάνατο
Στην κοινή συνείδηση ο θάνατος είναι συνδεδεμένος με το βαθύ γήρας. Ωστόσο, ενδέχεται κάποιος να πεθαίνει νωρίτερα και επειδή αυτό θεωρείται ασυνήθιστο ή «αφύσικο», οι αντιδράσεις των ανθρώπων στο θάνατο ενός νέου ατόμου μπορεί να είναι ιδιαίτερα ακραίες.
Ο θάνατος ενός εμβρύου (εξαιτίας αποβολής, λόγου χάρη) ή ο θάνατος ενός βρέφους (παραδείγματος χάρη εξαιτίας του συνδρόμου αιφνίδιου θανάτου) είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Μία από τις πιο συνήθεις αντιδράσεις των γονέων σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η ακραία κατάθλιψη. Για τους γονείς εκείνους που έχασαν το αγέννητο βρέφος τους, οι συναισθηματικοί δεσμοί που είχαν αναπτύξει γι’ αυτό τους οδηγούν σε έντονη οδύνη. Ταυτόχρονα, βιώνουν βαθιά μοναξιά καθώς οι γύρω τους (φίλοι, συγγενείς κτλ) είναι πιθανό να μην μπορούν να αντιληφθούν το μέγεθος της απώλεια τους. Με τον ίδιο τρόπο στις περιπτώσεις όπου ένα βρέφος πεθάνει λόγω του συνδρόμου αιφνίδιου θανάτου οι γονείς, πέρα από το πένθος τους, βιώνουν και έντονη ενοχή. Η ενοχή αυξάνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας της καχυποψίας του περιγύρου τους σχετικά με το ποια είναι «η αληθινή» αιτία θανάτου του βρέφους. Ωστόσο, η ενοχή αυτή παραμένει αβάσιμη καθώς δεν έχει βρεθεί ιατρικά γνωστό αίτιο για το πως προκαλείται το συγκεκριμένο σύνδρομο.
2755411
Ιδιαίτερα ακραίες είναι οι αντιδράσεις των ανθρώπων όταν υπάρχει θάνατος ενός παιδιού ή ενός εφήβου στην ζωή τους. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αίσθηση ότι έχει διαταραχθεί η φυσική τάξη του κόσμου (όπου τα παιδιά αναμένεται να ζήσουν περισσότερο από τους γονείς τους). Οι γονείς σχεδόν ποτέ δεν είναι προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο και γι’ αυτό είναι τρομερά δύσκολο να διαχειριστούν τον θάνατο του παιδιού τους. Μπορεί να σκέφτονται συνεχώς με εμμονή πάνω στην αιτία θανάτου και να νιώθουν ότι πέθανε ένα δικό τους κομμάτι μαζί με το παιδί. Το στρες μπορεί να γίνει τόσο έντονο ώστε να αυξηθούν σημαντικά οι πιθανότητες των γονέων να εισαχθούν στο νοσοκομείο λόγω ψυχικής διαταραχής.
Τα παιδιά, αρχίζουν να συνειδητοποιούν την έννοια του θανάτου στο τέλος της νηπιακής ηλικίας (περίπου 5 χρονών). Σε αυτή την ηλικία βέβαια έχουν κυρίως την αίσθηση ότι ο θάνατος είναι κάτι προσωρινό και τον αντιλαμβάνονται περισσότερο σαν «μείωση» ζωής κι όχι σαν ένα οριστικό τέλος. Ο θάνατος μοιάζει σαν κάτι που συμβαίνει σε συγκεκριμένους ανθρώπους (κι όχι σε όλους) και μπορεί να αποκτήσει «πρόσωπο» ώστε να τον φαντάζονται σαν διαβολική φιγούρα ή φάντασμα. Κατά την μέση παιδική ηλικία (περίπου δηλαδή στα 9 χρόνια ζωής) τα παιδιά αναγνωρίζουν την καθολικότητα του θανάτου και έρχονται σε επαφή με κάποια σχετικά έθιμα.
Οι σκέψεις αυτές των παιδιών ενδέχεται να έχουν μεγάλες συναισθηματικές συνέπειες για τα ίδια, καθώς είναι πιθανό να θεωρήσουν ότι είναι υπεύθυνα για τον θάνατο κάποιου ή ότι η αλλαγή της συμπεριφοράς τους θα μπορούσε να αποτρέψει έναν θάνατο. Ακόμη, μπορεί να πιστεύουν πως αν πράγματι κάποιος ήθελε να ζήσει θα το έκανε. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να βοηθούμε τα παιδιά να διαχειριστούν το πένθος αρχικά με το να είμαστε ειλικρινείς. Χρειάζεται να εξηγούσε στα παιδιά που πενθούν ήρεμα και ξεκάθαρα την αμετάκλητη και καθολική φύση του θανάτου. Χρειάζεται να διαβεβαιώσουμε τα παιδιά ότι το τέλος της ζωής δεν είναι δική τους ευθύνη και να τα ενθαρρύνουμε να εκδηλώσουν τον πόνο τους (αντί να τα εμποδίζουμε απ’ το να κλαίνε). Τέλος, χρειάζεται να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να πενθούν τα παιδιά: όπου μπορεί αρχικά να μην εμφανίσουν έντονη οδύνη αλλά αργότερα μπορεί να είναι αναστατωμένα χωρίς εμφανή λόγο ή να επιδεικνύουν συμπεριφορές που θα ταίριαζαν σε μικρότερες ηλικίες.
Οι έφηβοι όπως και τα παιδιά αντιμετωπίζουν μη ρεαλιστικά τον θάνατο αλλά με διαφορετικό τρόπο. Στη διάρκεια της εφηβικής ηλικίας χτίζεται για το άτομο ο προσωπικός του μύθος, μια σειρά δηλαδή πεποιθήσεων που τον κάνουν να αισθάνεται μοναδικός και ξεχωριστός. Έτσι, ο έφηβος τείνει να πιστεύει πως τα αρνητικά γεγονότα που συμβαίνουν στους άλλους δεν θα συμβούν ποτέ στον ίδιο καθώς είναι «άτρωτος». Εξαιτίας αυτού είναι συχνό οι έφηβοι να επιδείξουν επικίνδυνη συμπεριφορά ικανή να επιφέρει τον θάνατο τους. Ταυτόχρονα, εξαιτίας αυτής της σκέψης πάνω στον θάνατο, οι έφηβοι αντιμέτωποι με μία σοβαρή ασθένεια τείνουν να νιώθουν θυμωμένοι και εξαπατημένοι. Είναι πιθανό λοιπόν να έχουν έντονες εκρήξεις νιώθοντας ότι η ζωή τους έχει φερθεί άδικα.
Τέλος, στην νεαρή ενήλικη ζωή (περίπου μέχρι τα 40 χρόνια) ενώ η κατανόηση του θανάτου είναι σαφέστερη το άτομο, είναι πιθανό να νιώθει ότι ο θάνατος είναι κάτι αδιανόητο. Επειδή σε αυτή την ηλικία οι νεαροί ενήλικες προσπαθούν πάρα πολύ να θέσουν και να πετύχουν με επιμονή και ενθουσιασμό τους στόχους τους το ενδεχόμενο του θανάτου μοιάζει εξωπραγματικό. Είναι σύνηθες να νιώθουν θυμό και οργή, να σκέφτονται ότι ο κόσμος είναι άδικος και να κατευθύνουν όλη την οργή προς τα οικεία τους πρόσωπα ή το ιατρικό προσωπικό (εφόσον υπάρχει εκεί την δεδομένη στιγμή). Γενικά είναι ιδιαίτερα ανυπόμονοι με θέματα που μελλοντικά μπορεί να απειλήσουν την υγεία τους και πιθανόν δύσκολοι ασθενείς.
2755412
Διαβάστε ακόμα...
Οι μύθοι σχετικά με τους Ψυχολόγους και την Ψυχοθεραπεία
Οι παράλογες ιδέες μας
Γιατί είναι ωραίο να είσαι Single ξανά
15601
Γεια σας είμαι η Έλενα [x]
Δεν είμαι online αυτή τη στιγμή ... Αλλά μπορείτε να αφήσετε το μήνυμα σας και θα σας απαντήσω το συντομότερο δυνατόν !